Home | Stations | Steden | Evenementen | Objectieven | Tips | Zwart & wit | Camera s | HDR fotografie | Verschillende onderwerpen | Fotoservice | E-mail

Tips, De hyperfocale afstand

Naar Home

Naar Tips

De hyperfocale afstand

Ben je een landschapsfotograaf en heb je nog nooit gehoord van de hyperfocale afstand dan is het hoog tijd om daar dan wat aan te doen want als je met groothoekobjectieven landschappen wil fotograferen die om het simpel uit te drukken: scherp zijn van voor je voeten tot oneindig, dan kan je niet zonder.

Wat is de hyperfocale afstand?

In de fotografie betekent hyperfocale afstand: 'de afstand waarop moet worden scherpgesteld om een zo groot mogelijke scherptediepte te bekomen gezien vanaf de camera tot oneindig'.
Als je zomaar ergens midden in een landschap scherpstelt dan plaats je daarmee de scherptediepte te ver weg en loop je het risico dat de voorgrond in je beeld helemaal onscherp zal zijn (je hebt ongeveer 1/3de scherptediepte voor- en 2/3de achter het punt waarop je scherp hebt gesteld). Als het objectief op de 'hyperfocale afstand' wordt scherpgesteld zullen alle onderwerpen 'vanaf de helft van de hyperfocale afstand tot oneindig 'aanvaardbaar' scherp worden afgebeeld. Zie het voorbeeld in onderstaande figuur.

Hyperfocale tabellen

Oudere vaste brandpunt objectieven hadden bijna steeds een scherptediepteschaal waarop men door middel van markeringen de scherptediepte kon aflezen. Bij de huidige generatie autofocus- en zoomobjectieven zijn die scherptedieptemarkeringen meestal verdwenen. Is het dan moeilijker geworden om met de hyperfocale afstand te werken? Eigenlijk niet, want om op een eenvoudige manier de hyperfocale afstand in te stellen kunnen we gebruik maken van tabellen.

De hyperfocale afstand hangt altijd af van:

- brandpunt van het objectief, hoe kleiner de brandpunt (hoe meer groothoek) hoe groter de scherptediepte
- diafragma, hoe kleiner de diafragmaopening (hoe groter het f-getal) hoe groter de scherptediepte
- het opnameformaat, (de sensorgrootte), hoe kleiner de sensor hoe groter de scherptediepte. Dit komt in onderstaande tabellen duidelijk tot uiting.

Tabel voor FULL FRAME sensor 36 x 24 mm

Voorbeeld: voor een 16 mm objectief ingesteld op diafragma F 16 is de hyperfocale afstand 0,53 meter, de scherpte begint dan vanaf de helft van de hyperfocale afstand = 0,26 meter tot oneindig. Voor een 24 mm objectief ingesteld op diafragma F 16 is de hyperfocale afstand 1,20 meter, de scherpte begint dan vanaf de helft van de hyperfocale afstand = 0,60 meter tot oneindig.

Hyperfocale afstand (meter) PENTAX FULL-FRAME
mm	f 2.8	f 4	f 5.6	f 8	f 11	f 16	f 22
16	3.02	2.13	1.51	1.07	0.75	0.53	0.38
17	3.41	2.41	1.70	1.20	0.85	0.60	0.43
20	4.71	3.33	2.36	1.67	1.18	0.83	0.59
24	6.79	4.80	3.39	2.40	1.70	1.20	0.85
28	9.24	6.53	4.62	3.27	2.31	1.63	1.15
35	14.44	10.21	7.22	5.10	3.61	2.55	1.80
40	18.86	13.33	9.43	6.67	4.71	3.33	2.36
45	23.86	16.88	11.93	8.44	5.97	4.22	2.98
50	29.46	20.83	14.73	10.42	7.37	5.21	3.68
70	57.75	40.83	28.87	20.42	14.44	10.21	7.22
100	117.85	83.33	58.93	41.67	29.46	20.83	14.73
135	214.78	151.88	107.39	75.94	53.70	37.97	26.85
180	381.84	270.00	190.92	135.00	95.46	67.50	47.73
200	471.40	333.33	235.70	166.67	117.85	83.33	58.93
Wil je maximale scherptediepte in je opname dan moet je scherpstellen op de hyperfocale afstand en dan zal je opname scherp zijn vanaf de helft van de hyperfocale afstand tot oneindig.

Hyperfocale afstand (meter) PENTAX APS-C
mm	f 2.8	f 4	f 5.6	f 8	f 11	f 16	f 22
10	1.86	1.32	0.93	0.66	0.47	0.33	0.23
12	2.68	1.89	1.34	0.95	0.67	0.47	0.33
14	3.65	2.58	1.82	1.29	0.91	0.64	0.46
16	4.76	3.37	2.38	1.68	1.19	0.84	0.60
17	5.38	3.80	2.69	1.90	1.34	0.95	0.67
20	7.44	5.26	3.72	2.63	1.86	1.32	0.93
24	10.72	7.58	5.36	3.79	2.68	1.89	1.34
28	14.59	10.32	7.29	5.16	3.65	2.58	1.82
35	22.79	16.12	11.40	8.06	5.70	4.03	2.85
40	29.77	21.05	14.89	10.53	7.44	5.26	3.72
50	46.52	32.89	23.26	16.45	11.63	8.22	5.82
70	91.18	64.47	45.59	32.24	22.79	16.12	11.40
100	186.08	131.58	93.04	65.79	46.52	32.89	23.26
135	339.13	239.80	169.57	119.90	84.78	59.95	42.39
Wil je maximale scherptediepte in je opname dan moet je scherpstellen op de hyperfocale afstand en dan zal je opname scherp zijn vanaf de helft van de hyperfocale afstand tot oneindig.