Copyright Aad Kalisvaart 2018

Home | Stations | Steden | Evenementen | Objectieven | Tips | Zwart & wit | Camera s | HDR fotografie | Verschillende onderwerpen | Fotoservice | E-mail

Tips, De autofocus kaart

Naar Home

Naar Tips

Autofocus testkaart en Micro Adjustment

 

Camera/lens combinaties kennen een marge, een tolerantie wat betreft de autofocus. Tot op zeker hoogte mag er wat afwijking in zitten van de fabrikant. Deze afwijking wordt uitgedrukt in procenten van de DOF (depth of field of scherptediepte). Kijk er de specs van je camera op na. Bij de duurdere spullen zullen deze toleranties kleiner zijn dan bij de goedkopere. Hoe kleiner de toleranties, hoe duurder de productie. De fabrikanten stellen je sinds enkele jaren in staat om zelf de toleranties wat te verkleinen middels de micro-adjustment van de autofocus. Voorheen lieten veeleisende profs de camera s en hun lenzen kalibreren. Dat kan nog steeds bij de service-centra. Iedere lens die je in bezit hebt kun je nu ook zelf kalibreren op je camera. Zelfs combinaties met teleconverters worden in het geheugen van de camera opgeslagen.

 

Of de fabrikanten er misbruik van maken door hun toleranties te verruimen en dus goedkoper te kunnen produceren, is een discussie. Feit is dat je zelf de nauwkeurigheid van de autofocus kunt vergroten en in ieder geval kunt controleren of e.e.a. binnen de marges valt. Zo kom je in het veld nooit voor verrassingen te staan en dat is erg prettig. Een testkaart is het meest logische middel om de autofocus op een goede werking te controleren en eventueel af te stellen. Via het internet zijn er vele varianten te downloaden. De meeste exemplaren hebben mij nooit echt kunnen bekoren. Het doel bestaat meestal uit een dwarsstreep, daarnaast nummers en streepjes waaraan je kunt zien hoeveel je ernaast zit. Je legt de kaart in een bepaalde hoek neer, stelt scherp op de nullijn, maakt een foto en kijkt daarna of de AF afwijkt. De nullijn (het doel) ligt dus ook schuin t.o.v. de camera. Daar zit hem de kneep.

 

De autofocus van de camera presteert niet optimaal op een doel dat schuin ligt t.o.v. de AF-sensor. Bij een test wil je uiteraard dat de AF wel optimaal presteert. Bovendien zal de AF de nullijn aan de boven- of onderzijde pakken en verlies je al nauwkeurigheid door de breedte van de streep. Daarom ben ik zelf aan de slag gegaan en heb een testkaart getekend waarbij het doel bestaat uit een barcode die je loodrecht op de camera kunt stellen. De repeteerbaarheid van het scherpstellen is hiermee enorm vergroot en dat geeft meer zekerheid bij het eventuele afstellen van de micro-adjustment .

 

Gebruik van de autofocus testkaart

 

De afstand tussen camera en doel moet de gemiddelde werkafstand in het veld zijn. Wat dichterbij en verder weg kan natuurlijk geen kwaad om eventuele verschillen te meten, als je maar niet in de buurt van de kortst mogelijke scherpstel-afstand komt. Om zo nauwkeurig mogelijk te meten zet je het diafragma helemaal open, op het kleinst mogelijke diafragma-getal. De hoek waaronder je de kaart legt t.o.v. de camera mag best groot zijn. Dan heb je de grootst mogelijke spreiding tussen de merktekens. Zie onderstaand schematisch tekeningetje. Bij vrijwel alle telelenzen is de DOF aan de voorkant van het doel (maat X ) even groot als achter het doel. Belangrijk is dat het doel, de barcode zo haaks mogelijk op de camera staat.

 

En nu testen maar! Voor de eerste testjes kan het volstaan om een testfoto te maken en deze op het schermpje van de camera te bekijken, mits het om een moderne camera gaat met voldoende beeldpunten op het schermpje. Bij gebruik van deze testkaart zijn eventuele afwijkingen goed zichtbaar. Je zult zien dat bij de meeste lenzen / camera s de AF nooit 100% exact terugkomt op dezelfde plaats. Dat is de marge van de camera / lens combinatie. De uiteindelijke testfoto s bekijk je op een groot scherm. Doe deze test ook eens met ai-servo (tracking) om te zien of er dan ook nauwkeurig wordt scherpgesteld op stilstaande onderwerpen.

 

Meten is weten

 

Of je nu wel of niet voornemens was de micro-adjustment te doen, door een dergelijk testje weet je exact wat je spullen in het veld doen en kun je daar weer rekening mee houden. Goede foto s maak je door de tekortkomingen van je apparatuur te kennen!

 

Afstellen van de Micro Adjustment

 

Voor het eventueel afstellen van de micro adjustment: zie de handleiding van de camera! In de Canon-handleiding staat duidelijk dat je er in principe niets aan moet doen omdat de AF binnen de toleranties zou moeten vallen. Waarom zit er deze afstel-mogelijkheid er dan op? Micro betekent ook daadwerkelijk micro als het om deze afstelling gaat. 1 of 2 stappen zie je nauwelijks terug in de afstelling. Vanaf 4 of 5 stappen wordt het pas interessant bij gebruik van een lange tele- of macrolens. De afwijking moet duidelijk aanwezig zijn, moet je er wat aan willen doen. Micro-adjustment kan vooral lonend zijn bij gebruik van vaste objectieven, de primes. Bij zoomlenzen blijft het een lastige zaak omdat de metingen niet bepaald consistent zijn bij verschillende brandpuntsafstanden. Doe er vooral niks aan bij twijfel!